گروهی از چهره‌های فرهنگی و دانشگاهی در بیانیه‌ای با انتقاد شدید از آنچه «قوم‌گرایی»، «تحریف اصل ۱۵ قانون اساسی» و «تقلیل نوروز به مراسم محلی» خواندند، اقدامات دولت درباره تنوع زبانی و فرهنگی به ویژه در کردستان را محکوم کردند. آنها نسبت به طرح مسائلی چون آموزش زبان‌های محلی و فدرالیسم هشدار داده و اظهارات رئیس‌جمهور ترکیه درباره «نوروز ترکی» را نیز تحریک‌آمیز دانستند.
نوشتار حاضر نقدی مستدل بر این بیانیه است و تلاش دارد تا ابعاد گفتمانی، حقوقی و سیاسی آن را بررسی کند و نشان دهد که چنین رویکردهایی چگونه به تضعیف عدالت زبانی، حقوق بشر و انسجام اجتماعی در جامعه‌ای چندفرهنگی مانند ایران می‌انجامد.
نقد جاری نشان میدهد که نویسندگان این بیانیه، به‌ جای دفاع از آزادی بیان، از آن ترسیده‌اند. آن‌ها به جای همبستگی با گروه‌های متنوع زبانی، فرهنگی و سیاسی، خواسته‌های مشروع برای تعیین شکل حاکمیت و توزیع قدرت را تهدید دانسته‌اند. این نه دفاع از ایران، که دفاع از ساختاری است که ایران را از درون می‌فرساید. حمله به مردم به‌خاطر ابراز هویت، زبان و خواست سیاسی‌شان، چیزی نیست جز هراس از دموکراسی، تمرکززدایی و مشارکت برابر در ساخت آینده‌ی ایران.